Nguyên tắc về thay đổi nơi cư trú sau khi có Thường trú nhân (PR)

Để đạt được tư cách thường trú nhân (PR) của Canada, ứng viên phải trải qua nhiều thời gian, thực hiện nhiều cam kết cũng như có kế hoạch tài chính phù hợp. Tuy nhiên, nhiều ứng viên dành quá nhiều thời gian để tìm hiểu cách thức đạt được PR mà không suy nghĩ về một yếu tố quan trọng khác: Quyền di chuyển (mobility rights) của Thường trú nhân, chẳng hạn như được phép định cư ở đâu? Có thể di chuyển đến cư trú tại một tỉnh bang khác không?

Dưới đây là thông tin về các quyền và nghĩa vụ liên quan đến việc thay đổi nơi cư trú với tư cách là Thường trú nhân (PR) mới của Canada trong trường hợp có và không có đề cử tỉnh bang (PNP).

Tại Cửa khẩu nhập cảnh (PoE)

Bạn sẽ chưa được công nhận là Thường trú nhân cho đến khi nhân viên hải quan tại cửa khẩu ký vào Giấy xác nhận tư cách Thường trú nhân (CoPR) của bạn. Trước thời điểm này, bạn vẫn chưa được bảo vệ bởi Hiến pháp về Quyền và Tự do của Canada.

Ví dụ, nếu bạn được một tỉnh bang đề cử thì khi đến Cửa khẩu nhập cảnh, bạn sẽ được hỏi về địa điểm cư trú dự kiến. Nếu trả lời rằng bạn sẽ cư trú ở một tỉnh bang khác thay vì tỉnh bang đã đề cử bạn, nhân viên hải quan có thể sẽ từ chối cấp cho bạn tư cách PR vì lý do gian lận. Bởi vì rõ ràng là bạn không có ý định sinh sống tại tỉnh bang đã đề cử cho bạn và đã nói dối trong hồ sơ xin đề cử tỉnh bang của mình.

Di chuyển đến một tỉnh bang khác trong trường hợp không có PNP

Khi hồ sơ xin PR được chấp nhận, bạn sẽ được cấp CoPR. Giấy tờ này gồm thông tin “Thành phố dự kiến sẽ cư trú”, nơi bạn dự định sẽ sinh sống sau khi kích hoạt tư cách PR tại một PoE của Canada.

Khi bạn có PR từ hệ thống Express Entry (thông qua chương trình Lao động có kinh nghiệm tại Canada (CEC), Lao động Tay nghề Liên bang (FSWP) hay Nhóm thợ Lành nghề Liên bang (FSTP)) mà không có đề cử của tỉnh bang, bạn không ký cam kết sinh sống tại bất kỳ tỉnh bang nào. Bạn chỉ khai báo thành phố dự kiến sẽ cư trú được in trên CoPR.

Khi trở thành Thường trú nhân, bạn được hưởng hầu hết các quyền lợi mà một công dân Canada được hưởng. Trong số này, Quyền di chuyển được đề cập trong Điều 6 của Hiến pháp Quyền và Tự do của Canada. Quyền này quy định rằng “Mọi công dân của Canada và mọi người có tư cách Thường trú nhân của Canada đều có quyền: (i) di chuyển và định cư ở bất kỳ tỉnh bang nào, và (ii) tìm kiếm việc làm ở bất kỳ tỉnh bang nào.”

Những quyền này cho phép bạn di chuyển từ tỉnh bang đã khai báo trên CoPR đến một tỉnh bang khác. Điều này cũng được xác nhận rõ ràng hơn tại trang Trung tâm Hỗ trợ (Help Center) trên website của Bộ Di trú Canada (IRCC).

Bạn cũng có thể di chuyển đến Québec kể cả khi hệ thống nhập cư của Québec độc lập hơn so với các tỉnh bang khác vì Québec vẫn là một tỉnh bang của Canada, và phải tuân thủ Điều 6 của Hiến pháp Quyền và Tự do của Canada.

Di chuyển đến một tỉnh bang khác trong trường hợp có PNP

Khi bạn trở thành Thường trú nhân thông qua một trong các Chương trình Đề cử Tỉnh bang (PNP), việc di chuyển ra khỏi tỉnh bang đã đề cử bạn sẽ phức tạp hơn. Thực tế là, khi bạn nộp hồ sơ xin đề cử của tỉnh bang, bạn cần ký thư bày tỏ dự định định cư tại tỉnh bang đó, và trong một số trường hợp như ở New Brunswick, bạn thậm chí phải ký giấy cam kết sẽ sinh sống tại bang này.

Sự thật là, một trong những lý do chính mà các tỉnh bang cấp đề cử là để bạn sinh sống và đóng góp cho sự phát triển kinh tế địa phương. Một tình huống thường gặp là tỉnh bang có thể rút lại đề cử của một ứng viên trước khi họ được cấp PR. Điều này sẽ xảy ra nếu họ sống tại một tỉnh bang (làm việc hoặc học tập), nộp hồ sơ và nhận được đề cử của tỉnh bang đó, sau đó di chuyển ra khỏi tỉnh bang này trước khi hồ sơ PR được xét duyệt và được nhận tư cách PR.

Ngay khi bạn nhận được tư cách PR, bạn sẽ được bảo vệ bởi Hiến pháp Quyền và Tự do của Canada và quy định tại Điều 6 về Quyền di chuyển. Một số người có thể nghĩ rằng việc này giúp đảm bảo quyền tự do di chuyển giữa các tỉnh bang cho người sở hữu PR, tuy nhiên, có một số giới hạn và một trong số đó là diện PNP. Tuy nhiên, không có quy định cụ thể về thời gian tối thiểu cần ở lại tỉnh bang nơi đã cấp đề cử. Điều này khiến cho phần lớn các quy định về vấn đề này vẫn còn mơ hồ và có thể được hiểu theo nhiều cách khác nhau.

Vì vậy, bạn cần phải cẩn trọng khi quyết định di chuyển ra khỏi tỉnh bang đã đề cử bạn sau khi nhận được PR. Tỉnh này có thể yêu cầu Bộ di trú IRCC thu hồi tư cách PR của bạn vì lý do gian lận. Tỉnh bang sẽ cho rằng bạn đã gian lận về ý định cư trú và không có ý định sinh sống tại đây. Nếu yêu cầu này được chấp nhận và chứng minh được bạn đã gian lận khi trình bày ý định cư trú của mình, bạn sẽ bị trục xuất và không được phép nhập cảnh vào Canada trong vòng 5 năm.

Tuy nhiên, bạn có thể bảo vệ mình trong những tình huống này và không phải lúc nào bạn cũng sẽ bị truy tố về việc gian lận trong quyết định rời khỏi tỉnh bang đã đề cử bạn.

Thường thì việc này sẽ xảy ra khi bạn không có bất kỳ nỗ lực nào để định cư tại tỉnh bang đó. Ví dụ, New Brunswick yêu cầu những người được đề cử của tỉnh bang đăng ký cư trú trực tiếp tại địa phương trong vòng 30 ngày sau khi nhập cảnh tại Canada và sẽ thu hồi tư cách PR của những cá nhân không tuân thủ quy định này (sau vài lần nhắc nhở).

Thời điểm có thể di chuyển đến một tỉnh bang khác trong trường hợp có PNP

Ngay khi tư cách PR của bạn được cấp (sau khi CoPR của bạn được ký tại PoE) bạn nên đến định cư tại tỉnh bang đã đề cử bạn. Câu hỏi mà nhiều người nhập cư đặt ra là phải ở lại bao lâu?

Không có câu trả lời xác định vì không có quy định rõ ràng về thời gian cư trú trong luật. Tuy nhiên, cần phải lưu ý rằng một tỉnh bang có thể yêu cầu thu hồi tư cách PR nếu họ cảm thấy bạn đã gian lận trong ý định cư trú. Đây là lý do bạn cần phải chuẩn bị giấy tờ chứng minh cho ý định của mình.

Một số người chỉ chờ khoảng 2 tháng, khi nhận được thẻ PR của mình, và sau đó chuyển đến một tỉnh bang khác. Điều này không được khuyến khích vì việc có được thẻ PR không đồng nghĩa với việc được công nhận tư cách PR.

Một số người sẽ chờ đến khi hoàn thành yêu cầu thường trú 730 ngày (2 năm), để chứng minh một cách rõ ràng ý định cư trú tại tỉnh bang đề cử và giảm nguy cơ bị thu hồi tư cách PR.

Dù thế nào thời gian ở lại từ 1 đến 2 năm sẽ đủ để chứng minh cho ý định cư trú tại địa phương ban đầu của bạn. Tuy nhiên, để di chuyển đến một tỉnh bang khác, bạn cũng cần lưu ý một số thông tin sau.

Thông tin cần chuẩn bị khi có ý định di chuyển ra khỏi tỉnh bang đã đề cử

Có hai trường hợp: (i) trường hợp mà người nhập cư không tìm được việc làm và (ii) trường hợp mà họ đã tìm được việc làm.

(i) Nếu bạn là một ứng viên mới được đề cử tỉnh bang và gặp khó khăn trong việc tìm được một công việc tốt liên quan đến mã NOC chính, bạn có quyền tìm kiếm công việc ở nơi khác. Tuy nhiên, bạn cần lưu giữ các giấy tờ chứng minh cho tất cả các hoạt động trong thời gian đó:

- Chứng minh nỗ lực tìm kiếm việc làm của bạn và các thư từ chối;
- Tận dụng tất cả các nguồn lực tìm việc làm được cung cấp bởi tỉnh bang;
- Chứng minh địa chỉ cư trú tại tỉnh bang (hợp đồng thuê nhà, v.v.) cũng như hóa đơn điện và/hoặc khí đốt;
- Chứng minh rằng bạn đã có hoặc đã yêu cầu cấp thẻ chăm sóc sức khỏe của tỉnh bang;
- Các giấy tờ khác có thể chứng minh ý định cư trú tại tỉnh bang của bạn.

(ii) Nếu bạn đã làm việc tại tỉnh bang trong một thời gian, và bạn muốn chuyển đến một tỉnh bang khác, bạn vẫn cần một lý do để làm như vậy. Một trong những lý do đó có thể là bạn tìm thấy một công việc tốt hơn với mức lương tốt hơn. Những lý do khác có thể là bạn kết hôn và phải theo vợ/ chồng của mình đến sống ở tỉnh bang khác.

Dù thế nào, bạn cũng nên liên hệ với cơ quan di trú của tỉnh bang và thông báo về ý định chuyển đi và trình bày lý do của bạn. Bạn nên làm điều này vì sớm hay muộn các tỉnh bang cũng sẽ biết trong khi theo dõi các ứng viên của mình.

Nếu tỉnh bang không thể cung cấp cho bạn các dịch vụ để giúp bạn ở lại, thì ít nhất bạn cần có tài liệu chứng minh rằng bạn đã cố gắng hết sức và đã thông tin với họ về kế hoạch của bạn.

Di chuyển đến Québec

Dù có hệ thống nhập cư độc lập hơn so với các tỉnh bang khác, Québec vẫn không thể từ chối quyền nhập cư vào lãnh thổ của mình theo Điều 6 trong Hiến pháp Quyền và Tự do của Canada áp dụng cho tất cả các tỉnh bang, bao gồm cả Québec.

Nếu bạn đến từ một tỉnh khác, không bắt buộc bạn phải có Giấy xác nhận được chọn của Québec (CSQ) để đăng ký thẻ bảo hiểm y tế (RAMQ), hoặc bằng lái xe, hoặc để đăng ký vào một trường đại học hoặc cơ sở đào tạo sau đại học.

Bạn thậm chí có thể yêu cầu một Giấy xác nhận không có CSQ tại Cơ quan di trú của Québec (MIDI). Đây sẽ là bằng chứng mà bạn có thể trình bày trong trường hợp có yêu cầu nộp CSQ.

—————————

Quý anh/chị quan tâm đến chương trình Định cư Canada diện tay nghề (Skilled Worker), vui lòng liên hệ Hotline: 0909056770 hoặc để lại thông tin đăng ký theo link sau: https://canada.com.vn/lien-he/.

Đội ngũ tư vấn IMM Canada sẽ tư vấn chi tiết và hỗ trợ thẩm định khả năng thành công của hồ sơ. Ngoài ra, anh/chị còn có thể thực hiện đánh giá hồ sơ định cư gia đình online miễn phí.

IMM Canada thấu hiểu và đặt ưu tiên hàng đầu việc bảo vệ dữ liệu cá nhân và xây dựng lòng tin nơi anh chị. Vì vậy, chúng tôi luôn tuân thủ chính sách bảo mật thông tin và chỉ sử dụng thông tin mà anh chị cung cấp cho mục đích tư vấn hồ sơ gia đình.

Tìm hiểu thêm: Cách duy trì tình trạng cư trú ở Canada cho ứng viên CEC có PGWP sắp hết hạn

Canada.com.vn